Wordt vriend van de Zwartendijk

  Latest News as @ Thursday, March 28, 2024

Nieuws archief   


Elk hoekje wordt bekeken in plangebied IJsseldelta Zuid - woensdag 23 mei 2007

(Eerder verschenen in De Stentor)

Provincie Overijssel laat tussen maart en oktober van dit jaar het gebied van Masterplan Zuid onderzoeken op waardevolle flora en fauna. De gevolgen zijn niet voorspelbaar. Vertraging in de uitvoering van de plannen is niet uitgesloten.

De Flora- en faunawet, Europese Vogelrichtlijn en het compensatiebeginsel vereisen dat voorafgaand aan de grootschalige herinrichting van IJsseldelta Zuid het gebied grondig wordt onderzocht op natuurwaarden: bijzondere soorten planten en vogels. In geval zij aanwezig zijn – de kans is erg groot – moet de gemeente met compensatieplannen komen voor het verlies van natuurwaarden. Het Friese bureau Altenburg en Wymenga voert het onderzoek uit.

Planten
Bioloog en natuurliefhebber Piet Bremer van de provincie meent dat het gebied nog nooit zo uitgebreid wordt onderzocht. “Werkelijk elk hoekje wordt bekeken. In de jaren tachtig en negentig is er ook al onderzoek gedaan door de provincie, maar nog nooit zo grondig als nu.” Bremer verwacht zeker dat er bijzondere vegetatie wordt gevonden: restanten van de Zuiderzeeflora, de graslanden die nog behoorlijk kruidig zijn en ook mooie slootvegetaties zijn aanwezig. Specifiek noemt Bremer de zeebies en het dichtbloemige kweldergras. De laatste soort was ooit uitgestorven gewaand, maar werd later terug gevonden in Polder Dronthen. De in Nederland zeldzame muizenstaart is er onlangs ook aangetroffen.

Vogels
Gerrit Gerritsen ,werkzaam bij de provincie, is een grote liefhebber van de IJsseldelta en kenner van vogels. Gerritsen: “Het gebied behoort tot de rijkste broedgebieden voor weidevogels in Overijssel. Belangrijke soorten zijn Grutto, Tureluur en in mindere mate Slobeend en Zomertaling. Daarnaast is het een belangrijke pleisterplaats voor trekvogels die in het voor- en najaar gebruik maken van het gebied. De belangrijkste zijn goudplevier, watersnip en kievit. Tot slot is het een belangrijk territoir voor overwintering door Kolgans, Brandgans en Wulp.” Andere bezoekers van het gebied melden Gele kwikstaarten en Visdieven.

Winst en verlies
Bremer meent dat de geweldige ingreep die voor het gebied gepland staat, niet alleen een verliesverhaal hoeft te worden.“Langs de hoogwatergeul kunnen ook nieuwe mogelijkheden voor de natuur ontstaan. Maar als de Dronther polder wordt volgebouwd, gaat zeker 90% van de natuurwaarden verloren”. Het gevolg van verlies van natuurwaarden kan betekenen dat de gemeente moet compenseren: verlies van natuur op de ene plek wordt op een andere plek goed gemaakt. Beleidsambtenaar Gerritsen: “In het provinciale beleid is opgenomen dat de initiatiefnemer verplicht is het verlies aan weidevogelwaarden te compenseren. Die compensatie moet zo dicht mogelijk bij de ingreep plaatsvinden, dus elders in
de gemeente Kampen. Zij moet met voorstellen komen, die door de provincie
worden beoordeeld.” Bioloog Bremer is van mening dat compensatie niet eenvoudig zal zijn als het om bijzondere natuur gaat, maar de vergunningen zullen uiteindelijk wel worden verleend. “Toestanden als in Limburg met een zeldzame hamster verwacht ik niet”. Gerritsen is eveneens van mening dat de hoogwatergeul kansen biedt voor water en moerasvogels. “Bijzondere vogelsoorten zullen zeker verdwijnen, maar de mate waarin hangt af van de omvang van de nieuwe woonwijk.”

Cultuurwaarden
Bij de grote plannen die de overheden hebben raken ook cultuurwaarden in de knel. Hendrikus van der Laan was in het verleden via de IJsselacademie nauw betrokken bij de Zwartendijk en omgeving. Hij zegt: “Sinds de aanleg van de Afsluitdijk in 1932 was het vooral een agrarisch gebied met goede gronden. Na de dijkdoorbraken in 1825 vormen de kolken lidtekens in het landschap. Het hele gebied rond Kampen is al verschrikkelijk aangetast. De aanleg van een spoordijk is de volgende stap”. Een schampere Van der Laan:
“ Er wordt wel geschermd met ‘nieuwe natuur’, maar daar verwacht ik niet zo veel van”.


Onderzoeksbureau
Altenburg & Wymenga is een onderzoeksbureau op het terrein van de ecologie en verwante thema’s als water, natuur en ruimtelijke ordening. A & W is actief in binnen- en buitenland. Lokale overheden vormen belangrijke opdrachtgevers. Provincie Overijssel heeft het bureau opdracht gegeven tussen maart en oktober de flora en fauna in het Masterplan IJsseldelta Zuid en omgeving in kaart te brengen. Onderzocht worden de aanwezigheid van bijzondere planten, vogels, vissen en amfibieën. Het bureau is gevestigd in Veenwouden (Fr) en heeft dertig specialisten in dienst. Meer informatie over dit bureau op www.altwym.nl

Plannen
Het onderzoek naar flora en fauna is noodzakelijk voor het opstellen van een MER (milieueffectrapport). Voor een MER zijn ook gegevens noodzakelijk over de gevolgen voor het water en milieu voor de plannen voor IJsseldelta Zuid. De MER moet eind dit jaar klaar zijn. Daarna volgen aanpassingen van het Streekplan door de provincie. Kampen moet vervolgens met wijzigingen in het Bestemmingsplan komen. Ook voor de dijken in het gebied moeten de consequenties duidelijk zijn. De MER wordt beoordeeld door een onafhankelijke commissie in Utrecht.

Flora- en faunawet
Deze wet uit 2002 heeft onder meer tot doel alle flora en fauna te beschermen die van nature in ons land thuis hoort. Zij onderscheidt drie niveaus van bescherming. Op het niveau ‘zwaar’ mag er bij aanwezigheid van een levensvatbare kolonie geen sprake zijn van verstoring. Altijd zal er gecompenseerd moeten worden met een andere leefomgeving voor de getroffen planten of vogels. Gezien de problemen die Kampen indertijd had geschikte compensatie te vinden voor de aanleg van de Zuiderzeehaven, zal het lastig zijn nieuw compensatiegebied te vinden. Overigens leveren de plannen voor IJsseldelta Zuid ruim 350 hectare nieuwe natuur op.

« Ga terug


   
 
 
Klik hier om te reageren!